Odpowiedzialność sprawcy wypadku komunikacyjnego wiąże się z odpowiedzialnością karną za przestępstwo spowodowania wypadku drogowego, oraz z odpowiedzialnością odszkodowawczą.
Z odpowiedzialnością odszkodowawczą związane jest naprawienie szkody powstałej na skutek wypadku komunikacyjnego (na osobie i w mieniu).
Sprawca wypadku może odpowiadać na zasadzie ryzyka lub na zasadzie winy.
Odpowiedzialność sprawcy uregulowana jest w przepisie art. 436 k.c.
Poszkodowany w wypadku drogowym może żądać od sprawcy naprawienia szkody na osobie, oraz w mieniu.
Poszkodowanemu w wypadku drogowym należy się odszkodowanie i zadośćuczynienie.
Odszkodowanie uregulowane w przepisie art. 444 § 1 k.c. obejmuje wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, które są konieczne i celowe.
Tytułem przykładu można wymienić:
- koszty leczenia (konsultacje lekarskie, pomoc pielęgniarska, lekarstwa),
- koszty opieki osoby trzeciej,
- koszty rehabilitacji i zakup sprzętu rehabilitacyjnego,
- koszty specjalnej diety,
- koszty związane z dojazdem chorego do lekarza, szpitala, na rehabilitacje, na badania,
- koszty przystosowania mieszkania, samochodu – jeżeli niepełnosprawność powstała na skutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność sprawca czynu niedozwolonego,
- koszty przygotowania do innego zawodu ( w ramach których mogą mieścić się koszty kursu, szkolenia, oraz koszty podręczników, pomocy naukowych, koszty dojazdu),
- utracone dochody.
Poszkodowany może domagać się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.
Zgodnie z przepisem art. 445 § 1 k.c. w przypadkach przewidzianych w art. 444 k.c. sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Zgodnie z przepisem art. 445 § 3 k.c. roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.
Kwota przyznana z tytułu zadośćuczynienia musi uwzględniać cierpienia już doznane, oraz te które poszkodowany będzie odczuwał w przyszłości.
Przesłanką zasądzenia zadośćuczynienia są cierpienia fizycznie i psychiczne, które mogą zaistnieć razem lub samodzielnie.
Tytułem przykładu można wymienić:
- pogorszenie stanu zdrowia osoby poszkodowanej na skutek wypadku komunikacyjnego (np. ograniczenia ruchowe, dolegliwości bólowe),
- zakażenie pacjenta chorobą w trakcie przeprowadzonego zabiegu/operacji,
- przeprowadzenie zabiegu naprawczego na skutek pozostawienia ciała obcego w polu operacyjnym poszkodowanego.
Roszczenia uregulowane w przepisach art. 444 k.c. i art. 445 k.c. mają charakter niezależny, i nie podlegają zaliczeniu jedno na poczet drugiego.