Alimenty rodziców na rzecz dzieci

Zgodnie z przepisem art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Przepis art. 133 § 3 k.r.o. stanowi, iż rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Należy odróżnić przesłanki powstania obowiązku alimentacyjnego od zakresu świadczeń alimentacyjnych, tj. od wysokości alimentów.
Zgodnie z przepisem art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zgodnie z treścią art. 135 § 2 k.r.o. wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przepis art. 135 § 3 k.r.o. stanowi, że na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają:

1. świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2016 r. poz. 169, 195 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60), podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji;
2. świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
3. świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. poz. 195 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60 i 245);
4. świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60).

Zgodnie z przepisem art. 56 § 1 k.r.o. jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.

W myśl art. 56 § 2 k.r.o. mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Przepis art. 56 § 3 k.r.o. stanowi, iż rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Na postawie art. 56 § 1 k.r.o. wyróżniamy jedną przesłankę  pozytywną orzeczenia rozwodu, tj. zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, oraz trzy negatywne przesłanki, tj. sprzeczność rozwodu z dobrem wspólnych małoletnich dzieci małżonków, sprzeczność z zasadami współżycia małżeńskiego, oraz żądanie orzeczenia rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego.

Rozkład pożycia małżeńskiego jest zupełny, jeżeli ustały więzi fizyczne, duchowe i gospodarcze małżonków.

Zgodnie z orzecznictwem sądowym rozkład pożycia małżonków jest trwały, jeżeli opierając się na zasadach doświadczenia życiowego możemy przyjąć, że powrót małżonków do wspólnego pożycia nie nastąpi.

Roszczenia majątkowe (alimenty, eksmisja współmałżonka, podział majątku wspólnego) są oderwane od wyżej wskazanych przesłanek, i można stwierdzić, że stanowią one następstwo rozwiązania małżeństwa.

Odpowiedzialność sprawcy wypadku komunikacyjnego wiąże się z odpowiedzialnością karną za przestępstwo spowodowania wypadku drogowego, oraz z odpowiedzialnością odszkodowawczą.

Z odpowiedzialnością odszkodowawczą związane jest naprawienie szkody powstałej na skutek wypadku komunikacyjnego (na osobie i w mieniu).

Sprawca wypadku może odpowiadać na zasadzie ryzyka lub na zasadzie winy.

Odpowiedzialność sprawcy uregulowana jest w przepisie art. 436 k.c. 

Poszkodowany w wypadku drogowym może żądać od sprawcy naprawienia szkody na osobie, oraz w mieniu.

Poszkodowanemu w wypadku drogowym należy się odszkodowanie i zadośćuczynienie.

Odszkodowanie uregulowane w przepisie art. 444 § 1 k.c. obejmuje wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, które są konieczne i celowe.

Tytułem przykładu można wymienić:

• koszty leczenia (konsultacje lekarskie, pomoc pielęgniarska, lekarstwa),
• koszty opieki osoby trzeciej,
• koszty rehabilitacji i zakup sprzętu rehabilitacyjnego,
• koszty specjalnej diety,
• koszty związane z dojazdem chorego do lekarza, szpitala, na rehabilitacje, na badania,
• koszty przystosowania mieszkania, samochodu – jeżeli niepełnosprawność powstała na skutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność sprawca czynu niedozwolonego,
• koszty przygotowania do innego zawodu ( w ramach których mogą mieścić się koszty kursu, szkolenia, oraz koszty podręczników, pomocy naukowych, koszty dojazdu),
• utracone dochody.

Poszkodowany może domagać się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Zgodnie z przepisem art. 445 § 1 k.c. w przypadkach przewidzianych w art. 444 k.c. sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zgodnie z przepisem art. 445 § 3 k.c. roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.

Kwota przyznana z tytułu zadośćuczynienia musi uwzględniać cierpienia już doznane, oraz te które poszkodowany będzie odczuwał w przyszłości.

Przesłanką zasądzenia zadośćuczynienia są cierpienia fizycznie i psychiczne, które mogą zaistnieć razem lub samodzielnie.

Tytułem przykładu można wymienić:

• pogorszenie stanu zdrowia osoby poszkodowanej na skutek wypadku komunikacyjnego (np. ograniczenia ruchowe, dolegliwości bólowe),
• zakażenie pacjenta chorobą w trakcie przeprowadzonego zabiegu/operacji,
• przeprowadzenie zabiegu naprawczego na skutek pozostawienia ciała obcego w polu operacyjnym poszkodowanego.

Roszczenia uregulowane w przepisach art. 444 k.c. i art. 445 k.c. mają charakter niezależny, i nie podlegają zaliczeniu jedno na poczet drugiego.